ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ (Guru Nanak Devi Ji)
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ, 15 ਅਪ੍ਰੈਲ 1469 ਨੂੰ ਤਲਵੰਡੀ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ, ਉਹ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਬਾਨੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਸਮੇਂ, ਪੰਡਤਾਂ ਨੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਧਰਮ ਦੇ ਮਾਰਗ ਵਿਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਣਗੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਮਿਲੇਗਾ।
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਧਰਨਿਆਂ ਵਿਚ ਕੋਈ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਵੀਹ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰ ਲਈ ਲਾਹੌਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਪੈਸਾ ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਮਿਲੇ ਕੁਝ ਸਾਧੂਆਂ ਦੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੇ ਹੋਰ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣਾ ਪੈਸਾ ਗਰੀਬਾਂ ‘ਤੇ ਹੀ ਖਰਚ ਕੀਤਾ।
ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਹੋਏ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨ ਕਦੇ ਵੀ ਸੰਸਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਭਗਤੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹੇ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦਾ ਹਰ ਥਾਂ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਲੰਗਰ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਇਕੋ ਰਸੋਈ ਵਿਚ ਖਾਣਾ ਪਕਾ ਕੇ ਖਾਂਦੇ ਸਨ।
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਧਰਮਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਸਵੇਰ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਲਈ ‘ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ’ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਲਈ ‘ਰਹਿਰਾਸ ਸਾਹਿਬ’ ਦੀ ਰਚਨਾ 1538 ਈ: ਵਿਚ 70 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚੇਲੇ ਅੰਗਦ ਦੁਆਰਾ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਗਿਆ।