ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ (Kalpana Chawla)
ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਦਾ ਜਨਮ 1961 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਕਰਨਾਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਜੇ.ਆਰ.ਡੀ. ਟਾਟਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟੈਗੋਰ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਪੰਜਾਬ ਐਜਿਨੀਰੀਂਗ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਹਵਾਈ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।
1982 ਵਿੱਚ ਉਹ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਅਮਰੀਕਾ ਚਲੇ ਗਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਸਾ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। 1997 ਵਿੱਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਲੰਬੀਆ ਨਾਮ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 360 ਘੰਟੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਨਵਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ।
ਜੁਲਾਈ 2002 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੂਜੇ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਲਈ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਗਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁਹਿੰਮ ਵਿੱਚ ਚਿੱਟੇ ਰੇਸ਼ਮੀ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਝੰਡਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ।
ਕਲਪਨਾ ਚਾਵਲਾ ਨੂੰ ਪੰਛੀ ਦੇਖਣ, ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਡਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੌਕ ਸੀ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਮੇਰਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਵੀ ਕੀਤਾ। 1 ਫਰਵਰੀ 2003 ਨੂੰ ਪੁਲਾੜ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਧਰਤੀ ਦਾ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਹਾਦਸਾਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੱਤ ਮੈਂਬਰ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
