ਜਦੋਂ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ( Jado Mera Cycle Chori Ho Giya Si)
ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੈਂ ਛੁੱਟੀ ਦੀ ਅਰਜ਼ੀ ਦੇਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਕਾਲਜ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਸਾਈਕਲ ਕਾਲਜ ਦੇ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਲਾ ਲਗਾ ਕੇ ਕਾਲਜ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਹੀ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਉੱਥੇ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਪਾਰਕ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇਖਿਆ ਪਰ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਕਿਤੇ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਦੇਰ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਿੱਧਾ ਘਰ ਆ ਗਿਆ। ਘਰ ਆ ਕੇ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ 1500 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਸਾਈਕਲ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਵੀ ਗੁਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਰੇ ਮੁਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਫੈਲ ਗਈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੇ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਪੁਲਿਸ ਰਿਪੋਰਟ ਦਰਜ ਕਰਵਾਈ ਜਾਵੇ। ਪੁਲਿਸ ਤੋਂ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਡਰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਡਰਦੇ ਹੋਏ ਪੁਲਿਸ ਚੌਕੀ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਇੰਨਾ ਘਬਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੈਂ ਹੀ ਸਾਈਕਲ ਚੋਰੀ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ। ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਰਸੀਦ ਲੈ ਕੇ ਆਓ, ਇਸ ਦਾ ਨੰਬਰ ਲਿਖਵਾਓ ਤਾਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੀ ਰਿਪੋਰਟ ਲਿਖਾਂਗੇ। ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਨਾ ਤਾਂ ਸਾਈਕਲ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਰਸੀਦ ਸੀ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਸਾਈਕਲ ਦਾ ਨੰਬਰ ਯਾਦ ਸੀ।
ਮੈਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਚੋਰੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਮੈਂ ਘਰ ਪਰਤ ਆਇਆ। ਵਾਪਸ ਆਉਣ ‘ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਾਈਕਲ ਚੋਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਪੂਰੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਫੈਲ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਰੁਝਾਨ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਛੋਟੀ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਵੀ ਦੁੱਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਆਉਣ ਵਾਲਾ, ਮੇਰੇ ਕੋਲੋਂ ਸਾਈਕਲ ਕਿਵੇਂ ਚੋਰੀ ਹੋ ਗਿਆ? ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਕੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਦਿਲਾਸਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਹਾ। ਜੋ ਵੀ ਕਿਸਮਤ ਸੀ, ਉਹੀ ਹੋਇਆ। ਰੱਬ ਨੇ ਚਾਹਿਆ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਾਈਕਲ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਮੇਰਾ ਇੱਕ ਦੋਸਤ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਦੁਖੀ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਸਾਈਕਲ ਉਧਾਰ ਲੈ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਹੁਣ ਕਿਹੜੀ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਾਈਕਲ ਲੈਣੀ ਅਤੇ ਕਿਹੜੀ ਦੁਕਾਨ ਤੋਂ ਖਰੀਦਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ? ਇੱਕ ਪਾਸੇ, ਮੇਰਾ ਆਪਣਾ ਦੁੱਖ ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸ਼ੋਕ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਬੇਕਾਰ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ। ਪਰ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੀ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਸੰਵੇਦਨਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।