ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ (Swami Vivekanand)
ਭਾਰਤ ਸੰਤਾਂ ਅਤੇ ਸਾਧੂਆਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬ੍ਰਹਮ ਰੂਹਾਂ ਨੇ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਸਾਡਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਸਦਾ ਹੀ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾ ਅਤੇ ਕਰਮ ਦੀ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਣੀ ਹੈ।
ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਇੱਕ ਚੰਗੇ ਇਨਸਾਨ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਦਾ ਜਨਮ 12 ਜਨਵਰੀ 1863 ਨੂੰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਨਰਿੰਦਰਨਾਥ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਰੱਬ ਦੀ ਭਗਤੀ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਰਮਹੰਸ ਦੇ ਚੇਲੇ ਸਨ।
ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਹੋਸ਼ਿਆਰ ਅਤੇ ਆਗਿਆਕਾਰੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਇਆ। ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਦਾ ਮਾਰਗ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਅਧਰਮ ਦਾ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਧਰਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤੇ ਜੋ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਆਏ ਅਤੇ ਉਹ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੁਸਤਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ‘ਰਾਜਯੋਗ’ ਅੱਜ ਵੀ ਪਾਠਕਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ‘ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਮਿਸ਼ਨ’ ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਮੱਠ ਵੀ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ।
ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਬੁਰਾਈਆਂ ਦਾ ਆਲੋਚਕ ਸਨ। ਲੰਬੇ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਮਧੂਮੇਹ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨੇ 4 ਜੁਲਾਈ 1902 ਨੂੰ ਸਵਾਮੀ ਜੀ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੰਦਾ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।