ਕਿਰਤ (Kirat)
ਆਲਸ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੁਸ਼ਮਣ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ। ਆਲਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਅਕਲ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਸੁਸਤ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੀ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ ਸੁੱਤੇ ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਹਿਰਨ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੂੰ ਹਿਰਨ ਦੇ ਮਗਰ ਭੱਜਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਕਿਸਮਤ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ, ਸਾਨੂੰ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੀ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਹਵਾ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਡਾ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੇਮਚੰਦ, ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ, ਸੂਰਦਾਸ, ਟੈਗੋਰ ਵਰਗੇ ਮਹਾਨ ਕਹਾਣੀਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
ਲਾਲ ਬਹਾਦੁਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਰਾਣਾ ਪ੍ਰਤਾਪ, ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਨੇ ਕਈ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜਨ ਦੀ ਕਠਿਨ ਤਪੱਸਿਆ ਕੀਤੀ।
ਅਸੀਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਕਿਸਮਤ ‘ਤੇ ਮੜ੍ਹ ਕੇ ਕਦੇ ਵੀ ਆਪਣਾ ਟੀਚਾ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਉਸ ਲਈ ਇਕੋ ਇਕ ਸਾਧਨ ਮਿਹਨਤ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਜੋ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸਿੱਖਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਅਕਸਰ ਸਾਡੇ ਚਰਿੱਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਮਿਹਨਤ ਵਰਗੇ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਜੀਵਨ ਉਜਵਲ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
