ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਦੀ ਯਾਤਰਾ (Jallianwala Bagh Di Yatra)
ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਤੰਗ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਭੀੜੀ ਗਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਇਹ ਜਲਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਪੱਥਰ ਦੀ ਇੱਕ ਸਲੈਬ ਪਈ ਸੀ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਪਿਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਅੰਦੋਲਨਕਾਰੀ ਔਰਤਾਂ, ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ‘ਤੇ ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ ਗੋਲੀਆਂ ਚਲਾਈਆਂ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਥਾਂ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਹੀ ਨਿਕਾਸ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਲੋਕ ਕਿਤੇ ਵੀ ਲੁਕ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਉਹ ਖੂਹ ਦਿਖਾਇਆ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਛਾਲ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਖੂਹ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਉੱਚੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਸੂਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰ ਵੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਾਂਗਾ।