ਭਾਰਤ ਦਾ ਮੰਗਲ ਮਿਸ਼ਨ
Bharat Da Mangal Mission
24 ਸਤੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਮੰਗਲ ਪੁਲਾੜ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾਂ ਇਸ ਲਈ ਅਹਿਮੀਅਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਹੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਸਥਾਨ ਕਾਇਮ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂਕਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਰਗੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਕਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਾਮਯਾਬੀ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੀਆਂ। ਚੀਨ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਵੀ ਇਸ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਤੱਕ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਸਫਲਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਆਪਣਾ ਵਾਹਨ ਭੇਜਣ ਵਾਲਾ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ, ਇਸਰੋ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਮੁੱਖ 440 ਨਿਊਟਨ ਲਿਕਵਿਡ ਏਪੀਜੀ ਮੋਟਰ (LAM) ਅਤੇ ਥ੍ਰਸਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਕੀਤਾ। ‘ਮਾਰਸ ਆਰਬਿਟਰ ਮਿਸ਼ਨ’ (MOM) ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ‘ਮੰਗਲਯਾਨ’ ਨੇ ਲਾਲ ਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਪੰਧ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੱਕ ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦਾ ਸਫ਼ਰ ਕੀਤਾ। ਇਸ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ 450 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ‘ਮੰਗਲਯਾਨ’ ਬਹੁਤ ਸਸਤਾ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਸ ਨੇ 5 ਨਵੰਬਰ 2013 ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਫ਼ਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ 660 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸਥਾਨ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚੇ, ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਨਾਸਾ ਦੇ ਮਾਰਸ ਆਰਬਿਟਰ ਨੇ 22 ਸਤੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਮੰਗਲ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਮੰਗਲ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਮੰਗਲ ‘ਤੇ 51 ਮਿਸ਼ਨ ਭੇਜੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ ਸਿਰਫ 21 ਹੀ ਸਫਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗਲੋਬਲ ਸਥਿਤੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਕਈ ਯੰਤਰਾਂ ਨਾਲ ਲੈਸ ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਸਫਲ ਰਹੀ। ਇਸਰੋ ਨੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ‘ਤੇ ਇਕ ਤਸਵੀਰ ਵੀ ਪੋਸਟ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਤਰੀ ਰੰਗ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਗੂੜ੍ਹਾ ਮੋਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਤਿੰਨ ਸੌ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੋਂ ਲਈ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੋਂ ਦਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਬਹੁਤ ਖੂਬਸੂਰਤ ਹੈ।