ਕੁਤੁਬ ਮੀਨਾਰ (Qutab Minar)
239 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਕੁਤੁਬ ਮੀਨਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਥੰਮ੍ਹ ਹੈ। ਇਸ ਪੰਜ ਮੰਜ਼ਿਲਾ ਇਮਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ ਲਾਲ ਪੱਥਰ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਦੋ ਵਿੱਚ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਪੂਰੀ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਸਜਾਵਟ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇਸਲਾਮਿਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਕੁਤੁਬ ਮੀਨਾਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਇਸ ਬੁਰਜ ‘ਤੇ ਨੱਕਾਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਉੱਤਰੀ ਪਾਸੇ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਇੱਕ ਗੋਲ ਪੌੜੀਆਂ ਵੱਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ 379 ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਹਰ ਮੰਜ਼ਿਲ ਦੀ ਬਾਲਕੋਨੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਹੋ। 1199 ਵਿੱਚ ਸਮਰਾਟ ਕੁਤੁਬੁੱਦੀਨ ਐਬਕ ਦੁਆਰਾ ਬਣਵਾਇਆ ਗਈ ਇਸ ਇਮਾਰਤ ਨੇ ਕਈ ਭੂਚਾਲਾਂ ਅਤੇ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਝਟਕਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। 1368 ਵਿਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਦੋ ਮੰਜ਼ਿਲਾਂ ਬਿਜਲੀ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਢਹਿ ਗਈਆਂ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੁਲਤਾਨ ਸਿਕੰਦਰ ਲੋਦੀ ਨੇ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।
1803 ਵਿਚ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਇਮਾਰਤ ਹਿੱਲ ਗਈ ਸੀ। ਫਿਰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੇਜਰ ਆਰ ਸਮਿਥ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਵਾਈ। ਮੀਨਾਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਸੁੰਦਰ ਹਰਾ ਘਾਹ ਪਿਕਨਿਕ ਸਪਾਟ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਥਿਤ ਅਸ਼ੋਕਾ ਪਿੱਲਰ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਇਹ ਖੂਬਸੂਰਤ ਮੀਨਾਰ, ਜੋ ਦਿੱਲੀ ਉੱਤੇ ਮੁਗਲ ਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਮੇਰਾ ਮਨਪਸੰਦ ਸਥਾਨ ਹੈ।